با توجه به جلسه مشترک فی مابین اتاق اصناف تهران و سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، دستورالعمل بهره برداری ایمنی و آتش نشانی برای کلیه واحد های صنفی مطابق بند های ذیل ارائه شد.
تمهیدات ایمنی:
ا -به منظور حفاظت از واحد صنفی و انجام اقدامات تدافعی در مواقع بروز حریقهای احتمالی ، لازم است متصدی واحد صنفی به منظور آشنایی با نحوه استفاده از کپسولهای خاموش ،کننده آموزشهای لازم را در ایستگاههای آتش نشانی مناطق طی نماید.
۲- انبار کردن کالاها و ملزومات در خارج از محیط محصور و خارج از قفسه ممنوع است.
۳- لازم است کلیه کالاها به طور تمیز و مرتب داخل قفسه های فلزی چیده و از بی نظمی و تراکم کالا در واحد صنفی جلوگیری بعمل ،آید بطوریکه فاصله ۶۰ سانتیمتر بین کالا و سقف رعایت گردد.
۴- از انجام هرگونه عملیات گرم کاری نظیر جوشکاری و … در واحد صنفی بدون رعایت نکات ایمنی خودداری شود.
۵- واحد صنفی همیشه باید تمیز و عاری از هرگونه زباله و ضایعات باشد.
۶-در صورت مجهز بودن واحد صنفی به گاز شهری ضمن رعایت نکات ایمنی در استفاده از وسایل گازسوز ، ایجاد هرگونه انشعاب بدون اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح ممنوع بوده و انشعابات به صورت مستمر جهت اطمینان از عدم نشتی گاز توسط متخصصین امر بررسی شود همچنین طول شیلنگ وسایل گازسوز نباید بیشتر از یک ونیم متر باشد .
۷- نظر به اینکه بیشترین عامل ایجاد حریق اتصال برق میباشد لذا باید سیستم برق واحد صنفی بازنگری و در اجزاء شبکه برق اعم از کابل کشی، فیوزها ،کلیدها پریزها روشنائیها و جعبه های تقسیم ضوابط ایمنی و استانداردهای مربوطه رعایت شود.
۸-در پایان ساعت کار، برق واحد صنفی از فیوز اصلی قطع شود.
-۹جهت اتصال دو سر سیمهای برق از ترمینالهای استاندارد استفاده گردد.
۱۰- از اخذ بیش از یک انشعاب از هر پریز برق خودداری شود.
۱۱ – نظر به اینکه اخذ بار اضافی از سیستم برق رسانی موجب اتصالی و آتش سوزی می شود. لازم است واحدهای صنفی نسبت به رعایت این موضوع اقدام نمایند.
۱۲- از چیدمان هرگونه کالا ، ضایعات و مواد قابل اشتعال در حریم تابلوهای برق و کلیه سیستم های روشنایی خودداری بعمل آید.
۱۳- در مجاورت هر یک از تابلوهای اصلی برق یک دستگاه خاموش کننده CO2 شش کیلویی بر روی دیوار نزدیک آن نصب شود.
۱۴- به منظور دفع حریقهای احتمالی لازم است هر یک از واحدهای صنفی به ازای هر پنجاه متر مربع به یک دستگاه خاموش کننده پودر و گاز شش کیلوئی مجهز شود.
۱۵- خاموش کننده های آتش نشانی ضمن انجام سرویس های دورهای دارای کارت شارژ معتبر ، باید همیشه آماده به کار بوده و در ارتفاع صد و بیست سانتی متری از روی دستگیره تا کف بر روی دیوار نصب شود.
۱۶- روشنائی های التهابی پر مصرف جمع آوری و برای تامین نور محیط از روشنائیهای غیر التهابی و کم مصرف استفاده شود.
۱۷- استفاده از منابع حرارتی شعله باز و هیتر برقی و منابع حرارتی غیر استاندارد که احتمال ایجاد حریق و یا نشت گاز CO را دارد ممنوع میباشد.
۱۸- دودکش های وسایل حرارتی باید تا شصت سانتی متری بالاترین نقطه ساختمان ادامه داشته و مجهزبه کلاهک مناسب ترجیحاً از نوع H باشد.
۱۹- فیوزهای برق باید متناسب با آمپر مصرفی و از نوع اتوماتیک استاندارد انتخاب و از تقویت فیوزهای برق اکیداً جلوگیری بعمل آید.
۲۰- روشنایی های واحد صنفی باید دارای قاب و حفاظ ایمنی مناسب باشند.
۲۱- به تعداد لازم جعبه آب آتش نشانی مجهز به شیلنگ استاندارد سه چهارم به اینج به متراژ حداقل بیست متر و سر لوله مخصوص آتش نشانی تهیه و متصل به آب موجود در مکانهای مناسب نصب شود.
۲۲- طراحی اصولی و نصب سیستم های کشف و اعلام و هشدار حریق اتوماتیک و دستی از نوع استاندارد و مورد تائید سازمان آتش نشانی با پوشش دهی مناسب در واحدهای صنفی الزامیست.
۲۳ – نصب دستگاه تلفن کننده متصل به سیستم اعلام حریق به منظور اطلاع مالک واحد صنفی از بروز حریق احتمالی در ساعات تعطیلی واحد صنفی الزامیست.
۲۴- از چیدمان هرگونه کالا در مقابل تجهیزات ایمنی که مانع از دسترسی سریع به تجهیزات مذکور میشود خودداری بعمل آید.
۲۵- از شست و شوی متعلقات خودرو و سایر ابزار آلات و تجهیزات با مشتقات نفتی در محیطهای بسته و در مجاورت منابع حرارتی جداً خودداری شود.
۲۶- واحد صنفی به تهویه متناسب با کاربری و بر اساس حجم محیط مجهز شود.
۲۷- از نگهداری مایعات قابل اشتعال در واحد صنفی خودداری شود.
۲۸- به منظور جلوگیری از نشت مایعات قابل اشتعال ،نفتی ایجاد تهویه مناسب و همچنین تجهیز مجموعه به کفشوی مناسب جهت جمع آوری مایعات ضروری میباشد.
۲۹- در صورت نیاز به استفاده از گاز اکسیژن ،ازت ،متان آنان ….. جهت انجام جوشکاری و داشتن کوره های عملیات حرارتی رعایت اصول ایمنی اینگونه وسایل الزامی است.
۳۰- در صورت وجود گازهای قابل اشتعال، کارگاه باید به هواکش ضد جرقه مجهز باشد.
۳۱- در صورت نیاز به کوره های ذوب ، حتی المقدور از کوره های برقی استفاده شود.
۳۲- در صورت استفاده از کوره های گازی ، مدارهای تغذیه کننده وسایل گاز سوز باید مطابق با استاندارد شرکت ملی گاز بوده و به صورت مستمر جهت اطمینان از عدم نشتی گاز توسط متخصصین امر بررسی شوند.
۳۳- در پایان کار روزانه از خاموش بودن کوره ها اطمینان حاصل شود.
۳۴- در صورت وجود رنگ حلال های ،چسب مواد سریع الشتعال ، نگهداری آنها باید با استفاده از ظروف فلزی انجام شده و به اندازه مصرف روزانه در واحد صنفی نگهداری شود و از انبار کردن آنها در واحد صنفی خودداری گردد.
۳۵- در صورت وجود رنگ و حلال ها و نیاز به ترکیب آنها، در زمان مخلوط کردن رنگ با حلال های قابل اشتعال دیگر باید ظروف پلاستیکی محتوی رنگ داخل ظروف فلزی متناسب با حجم مایع قرار گیرند.
۳۶- در صورت استفاده از همزن جهت اختلاط مواد قابل اشتعال، همزنهای مواد رنگی و مایعات قابل اشتعال باید از نوع ضد جرقه باشند استفاده از دریل های معمولی برای هم زدن مایعات ممنوع می باشد.
۳۷- کلیه مواد قابل اشتعال در ظروف و قفسه های مخصوص با نصب برچسب مشخصات مواد نگهداری شوند.
۳۸- در مواقعی که اتومبیل برای مدت طولانی در واحد صنفی پارک میشود سرباطری از باطری جدا شود.
۳۹- برای جابه جایی حلال ها و مایعات سریع الاشتعال به خصوص تینر و بنزین باید از ظروف فلزی استفاده شود.
۴۰- در صورت وجود سیلندرهای اکسیژن و استیلن ، بین آنها باید فاصله سی متری وجود داشته و یا با دیوار مقاوم ) دیوار با مصالح بنایی حداقل به ضخامت ۲۰ سانتی متر) از یکدیگر جدا سازی شوند به نحوی که احتمال رسیدن گاز اکسیژن و استیلن به یکدیگر وجود نداشته باشد ) در صنوف نقاشی و صافکاری که دارای فضای مشترک میباشند.
۴۱- هود و دودکش رستوران ها کبابی ها و صنوفی که دارای آلودگی میباشند باید به صورت دوره ای از آلودگی و چربی پاکسازی شود.
۴۲- بر اساس نوع کاربری واحد صنفی به چاه ارت مجهز و کلیه تجهیزات الکترونیکی به ارتینگ متصل شوند.
۴۳- تابلو برق اصلی کلیه واحدهای صنفی باید به کلید محافظ جان مجهز شوند.
۴۴- در انبار ، همه مواد باید با در نظر گرفتن خصوصیات آتش گیری آنها جانمایی و نگهداری شود.
۴۵- اسکان کارگران و خواب شبانه در فضاهای کارگاهی ممنوع میباشد ، لذا در صورت ایجاد فضاهای مناسب استراحت در خارج از کارگاه محل بایستی به تهویه مناسب و کاشف گاز منواکسید کربن مجهز شود.
۴۶- استفاده از سیلندرهای گاز مایع جهت پخت و پز و سایر مصارف دیگر اکیداً خودداری شود.
۴۷- از انباشت کالا در سقف های کاذب و در مقابل دربهای مسیر خروج اکیدا خودداری بعمل آید.
۴۸- در واحدهایی که از بالابر داخلی استفاده میکنند نصب کلیدهای میکروسوییچ و سنسورهای مناسب جهت قطع مدار تغذیه و توقف بالابر به منظور پیشگیری از حوادث جانی و قطع عضو الزامی میباشد .
۴۹- در واحدهای صنفی که دارای نیم طبقه یا انباری در زیرزمین می باشند جهت ارتباط باید از پلکان ثابت یا نردبان ثابت از نوع معمولی یا ملوانی اجرا شود.
*ضمناً دستور العمل فوق جهت کلیه اصناف بوده و برای اصناف پرخطر (خاص) دستورالعمل جداگانه ای نیز تهیه و ارسال میگردد.*